Usługi opiekuńcze

Usługi opiekuńcze i specjalistyczne

Ustawa o pomocy społecznej wskazuje, że pomoc w formie usług przysługuje osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych (art.50 ust.1 ustawy o pomocy społecznej). Za osobę samotną rozumie się osobę samotnie gospodarującą, niepozostającą w związku małżeńskim i nie posiadającą wstępnych ani zstępnych (art.6 pkt.9 ustawy o pomocy społecznej).
Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić (art.50 ust.2 ustawy o pomocy społecznej). Rodzina w myśl ustawy o pomocy społecznej to osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące (art. 6, pkt 14).
Odpłatność za świadczone usługi uzależniona jest od dochodu rodziny. Rada Miejska w formie uchwały ustaliła tabelę odpłatności za usługi opiekuńcze. Uchwała Rady Miasta Zabrze Nr XXXII/334/04 z dnia 11.10.2004 r.

Specjalistyczne usługi opiekuńcze przeznaczone są dla osób:

• z zaburzeniami psychicznymi, czyli osób chorych psychicznie (wykazujących zaburzenia psychotyczne),
• z niepełnosprawnością intelektualną,
• wykazujących inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy medycznej zaliczane są do zaburzeń psychicznych, a osoba ta wymaga świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym.

W wyjątkowych przypadkach dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi, pozbawionych dostępu do zajęć rehabilitacyjnych i rewalidacyjno-wychowawczych jeśli nie mają możliwości uzyskania dostępu do zajęć świadczonych przez inne zobowiązane podmioty.

Przyznając specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi należy mieć na względzie fakt, iż MOPR działa w oparciu o przepisy ustawy o pomocy społecznej, która jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości (art.2 ust.1 ustawy o pomocy społecznej).

Świadczenia więc, które ustawowo zabezpieczane są w ramach innych systemów (oświata, ochrona zdrowia) nie mogą być zastępowane świadczeniami z pomocy społecznej. Sposób realizacji świadczeń w ramach innych systemów określają miedzy innymi rozporządzenia wykonawcze do ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty ( Dz. U. z 2019 r. Poz. 1481) a także do ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2017 r. Nr 231, poz. 882 ).

Odpłatność za usługi opiekuńcze

Wysokość ponoszonych kosztów za korzystanie z usług opiekuńczych i specjalistycznych zależna od:

• dochodu osoby lub rodziny korzystającej z usług
• wysokości stawki godzinowej za usługi
• ilości godzin świadczonych usług

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osoba zainteresowana może być, na jej wniosek lub na wniosek pracownika socjalnego, częściowo lub całkowicie zwolniona z ponoszenia odpłatności na czas określony.

Zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych odpłatność za specjalistyczne usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi ustala ośrodek właściwy ze względu na miejsce zamieszkania świadczeniobiorcy.

Opłata jest wnoszona przez osobę uzyskującą pomoc lub jej opiekuna przelewem na konto MOPRu, w terminie do 15 dnia każdego miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonano usługę.

Zasady ubiegania się o pomoc w formie usług opiekuńczych

Zgłoszenie o przyznaniu pomocy w formie usług opiekuńczych, podobnie jak w pozostałych przypadkach kieruje się do pracownika socjalnego z rejonu opiekuńczego, w którym zamieszkuje zainteresowana osoba. Pomoc przyznawana jest na podstawie wywiadu środowiskowego, w którym pracownik socjalny opisuje całość sytuacji rodzinnej, zdrowotnej, mieszkaniowej i dochodowej osoby zainteresowanej.

Dokumentami potwierdzającymi sytuację życiową są m. in. zaświadczenie o zarobkach odcinki renty/emerytury lub inne dokumenty określające wysokość dochodu rodziny, rachunki potwierdzające regulowanie opłat mieszkaniowych, wypisy ze szpitala, orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub niezdolności do pracy itp.